Międzynarodowe ćwiczenia antyterrorystyczne w Archikatedrze pod nadzorem ekspertów z UŁ

Terrorysta z bronią palną wszedł na mszę do katedry w Łodzi i wziął wiernych za zakładników, a następnie uruchomił ładunek zawierający czynnik CBRN. Taki był scenariusz wielkoskalowych ćwiczeń „Katedra 2023”, które odbyły się w minionym tygodniu w Łodzi. Były one elementem unijnego projektu ProSPERES dotyczącego bezpieczeństwa w miejscach kultu religijnego. Projekt polega na współpracy naukowców, ekspertów i praktyków bezpieczeństwa, służb publicznych i instytucji wyznaniowych. Międzynarodowym konsorcjum aż 17 podmiotów kierują eksperci ds. zagrożeń CBRN z Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Łódzkiego.

Marcin Podogrocki, kierownik projektu ProSPERES

Wielkoskalowe ćwiczenie w Archikatedrze Łódzkiej było symulacją zagrożeń terrorystycznych jakie mogą wystąpić w miejscach kultu religijnego. W wydarzeniu zorganizowanym przez Uniwersytet Łódzki, Komendę Wojewódzką Policji w Łodzi, Archidiecezję Łódzką i konsorcjum projektowe ProSPeRes wzięło udział 250 osób, w tym 150 policjantów. Ćwiczenia pozwoliły przetestować i ulepszyć proponowane środki zapobiegawcze i procedury reagowania takie jak: organizacja i działanie zespołu powitalnego, sprawdzenie obiektu pod kątem przedmiotów podejrzanych, zarządzanie incydentem, reagowanie na atak terrorystyczny z użyciem środków CBRN, ewakuacja, „inwakuacja” i „lockdown”, komunikacja i współpraca ze służbami podczas i po incydencie.  

Dr Rafał Batkowski, ekspert z UŁ pracujący w programie ProSPERES podkreśla, że sprawdzenie procedur w dużym obiekcie, jakim jest łódzka katedra jest bardzo ważne:

To ćwiczenie ma niestandardowy charakter. Z naszej perspektywy jest bardzo ważne, bo dotyczy wszystkich aktorów na scenie bezpieczeństwa – personelu religijnego, wolontariuszy, jednostek policji, straży pożarnej oraz innych służb publicznych – wszystkich którzy mogą realnie wpłynąć na bezpieczeństwo wiernych i tak ważnej placówki.

Całość wydarzenia na bieżąco obserwowało około 50 obserwatorów, w tym grupa zagranicznych przedstawicieli zajmujących się tematyką CBRN i bezpieczeństwa, a także obserwatorzy z Komisji Europejskiej. Założeniem ćwiczeń było sprawdzenie w możliwie realnych warunków reakcji personelu, wiernych i służb publicznych. Wstępne opinie obserwatorów potwierdziły, że dzięki stosowaniu procedur projektowych uniknięto paniki i chaosu podczas zdarzenia, wierni i personel potrafili skutecznie uciec lub ukryć się w obiekcie, a następnie współpracować z policjantami i strażą pożarną.  

Projekt ProSPERES ma na celu podniesienie poziomu ochrony w miejscach kultu poprzez współpracę naukowców, policjantów, strażaków z m.in. Kościołem Katolickim, Kościołem Grecko-Prawosławnym i Gminą Wyznaniową Żydowską.

W ostatnich latach ekstremiści atakowali miejsca kultu religijnego różnych wyznań. Informacje zebrane od instytucji i władz religijnych wskazują, że istnieje coraz większa świadomości zagrożeń i potrzeba zwiększenia zabezpieczeń, jednak należy zachować równowagę między bezpieczeństwem a zachowaniem otwartego charakteru miejsc kultu religijnego 

Marcin Podogrocki, kierownik projektu z Centrum Zapobiegania Zagrożeniom Biologicznym UŁ.

System ProSPeres obejmuje środki na rzecz zwiększenia prewencji, ochrony, odstraszania i reagowania na różnego rodzaju zagrożenia i incydenty terrorystyczne, które mogą wystąpić w miejscach religijnych, w tym ataki z użyciem środków CBRN (zagrożenia chemiczne, biologiczne, radiologiczne i nuklearne).

Konsorcjum opracowało zestaw rekomendacji w zakresie procedur przeciwdziałania i reagowania, wyposażenia, usprawnień w zakresie infrastruktury oraz protokołów współpracy ze służbami publicznymi. Wdrożenie systemu obejmuje:

  • przygotowanie i zainicjowanie szkoleń modułowych, w tym eLearning z VR,
  • przeprowadzenie ćwiczeń na dużą skalę,
  • zainicjowanie ogólnoeuropejskiej kampanii uświadamiającej skierowanej do przywódców religijnych, personelu obiektów oraz uczestników zgromadzeń.

W konsorcjum kierowanym przez Uniwersytet Łódzki znajduje się 17 partnerów, w tym z Polski:

  • Komenda Wojewódzka Policji w Łodzi,
  • Archidiecezja Łódzka,
  • Gmina Wyznaniowa Żydowska w Warszawie,
  • Komenda Stołeczna Policji,
  • Dynamic Safety Corporation sp. z o.o.,
  • Fundacja Obserwatorium Społeczne, 
  • Wyższe Szkoły Bankowe,
  • Centrum Informacji Kryzysowej Centrum Badań Kosmicznych PAN,
  • Akademia Pożarnicza.

Partnerzy z zagranicy:

  • International Security and Emergency Management Institute - Słowacja,
  • Center for Security Studies - Grecja,
  • The Dutch Institute for Safe and Secure Spaces- Holandia,
  • HELLENBERG INTERNATIONAL - Finlandia,
  • CARDET CENTRE FOR THE ADVANCEMENT OF RESEARCH & DEVELOPMENT IN EDUCATIONAL TECHNOLOGY LIMITED - Cypr,
  • Holly Metropolis of Ioannina - Grecja,
  • Hellenic Police - Grecja.
     

Projekt, którego zakończenie planowane jest na listopad 2023 roku finansowany jest przez Komisję Europejską z programu Internal Security Fund – Police. Jego budżet opiewa na kwotę ponad 3 mln 300 tys. EURO.

Ten projekt to element szerszej idei, którą realizuje Uniwersytet Łódzki, czyli podniesienia poziomu bezpieczeństwa miejsc publicznych. Elementami tej inicjatywy jest udział w działaniach podejmowanych przez Unię Europejską. Nasz uniwersytet koordynuje projekty międzynarodowe, które obejmują badania i działania wdrożeniowe w celu poprawienia bezpieczeństwa miejsc publicznych

puentuje Marcin Podogrocki, kierownik projektu z Centrum Zapobiegania Zagrożeniom Biologicznym UŁ.

 Ww. Centrum realizuje również projekt Safe Stadium, który ma na celu stworzenie spójnego systemu bezpieczeństwa obiektów sportowych. W maju br. Centrum Zapobiegania Zagrożeniom Biologicznym Uniwersytetu Łódzkiego we współpracy z Komendą Stołeczną Policji zorganizowało na Stadionie Narodowym w Warszawie kompleksową prezentację nowatorskich rozwiązań z obszaru bezpieczeństwa CBRNE. 

Redakcja: Honorata OgieniewskaCentrum Komunikacji i PR ; zdjęcia: Maciej Andrzejewski, Centrum Komunikacji i PR ; materiał źródłowy o projektach: Centrum Zapobiegania Zagrożeniom Biologicznym UŁ